مقایسه پروتکل های SIP و IAX، کدام را استفاده کنیم؟

پروتکل IAX توسط سازنده استریسک برای حل مشکلاتی که در پروتکل SIP وجود دارد ساخته شد. اکنون نسخه آپدیت شده IAX با نام IAX2 نیز ارائه شده است که در حال رقابت با پروتکل SIP است. در این مطلب قصد داریم به بررسی فنی کامل پروتکل SIP و پروتکل IAX بپردازیم. این مقاله به شما کمک می کند تا انتخاب بهتری بر اساس حقایق بین SIP و IAX برای سیستم تلفنی خود داشته باشید.

درباره پروتکل SIP

SIP مخفف Session Initiation Protocol است. سیپ اکنون در تکنولوژی ویپ پر استفاده ترین پروتکل ارتباطی می باشد. سیپ درواقع یک پروتکل لایه اپلیکیشن است که در پیوستگی با پروتکل های لایه اپلیکیشن دیگر برای کنترل ارتباطات چندرسانه ای بر روی اینترنت استفاده می شود.

سیپ یک پروتکل سیگنالینگ شبکه است که قادر است بین دو یا چند شرکت کننده یک جلسه را ایجاد کند یا آن جلسه را حذف کند. اپلیکیشن های SIP قادر هستند بر روی TCP، UDP یا هر پروتکل شبکه لول پایین تری اجرا شوند.

به طور معمول SIP برای تلفن اینترنتی و ارتباطات چند رسانه ای بین دو یا چند نقطه نهایی (Endpoint) مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال یک شخص می تواند با پروتکل سیپ یک تماس تلفنی با یک شخص دیگر برقرار کند یا چند شخص را در یک تماس کنفرانس گرد هم آورد.

پروتکل سیپ از ابتدا قرار بود که ساده باشد، با یک سری دستورات محدود. همچنین پروتکل سیپ بر اساس متن می باشد، یعنی هر کسی می تواند پیام های SIP بین دو مقصد را در یک جلسه سیپ بخواند.

درباره پروتکل IAX

IAX مخفف Inter-Asterisk Exchange است. مارک اسپنسر، سازنده استریسک، برای حل مشکلاتی که در SIP وجود داشت اقدام به سخت IAX نمود. IAX قرار بود قابلیت های فوق العاده SIP را داشته باشد اما مشکلات سیپ را از خود بروز ندهد. اکنون IAX نسخه آپدیت شده ای دارد که با نام IAX2 عرضه شده است.

IAX یک پروتکل فوق العاده برای کنترل و انتقال استریم های چند رسانه ای و VoIP است. به علت اینکه IAX به خوبی با کدک های مختلف کار می کند، این پروتکل را به خوبی می توان برای انتقال انواع مختلف دیتا مورد استفاده قرار داد. همچنین IAX بسیار عالی با فایروال ها کار می کند و انتقال چندین کانال مختلف دیتا بر روی لینک را نیز اجازه می دهد. IAX از یک مسیر برای سیگنالینگ و مدیا استفاده می کند.

البته IAX خالی از مشکلات نیست، به عناون مثال هنگامی که یک تماس برقرار می شود، عملیات handshaking در IAX مورد نیاز نیست. این موضوع باعث می شود تا سیستم نسبت به حملات DoS نفوذ پذیر باشد. گرچه این مشکل را می توان با استفاده از فایروال، پسورد و دیگر موارد امنیتی حل کرد اما به هر حال به صورت پیشفرض این یک ضعف محسوب می شود.

مقایسه فنی بین SIP و IAX

هر دوی پروتکل های سیپ و IAX در شبکه های تلفنی ویپ به صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفته اند. البته استفاده از سیپ بسیار گسترده تر از IAX انجام شده است، اما این به دلیل برتری فنی سیپ نیست. با ما همراه باشید تا به طور دقیق SIP و IAX را در موارد مختلف مورد بررسی قرار دهید تا در نهایت شما بتوانید انتخابی هوشمندانه بین این پروتکل های ارتباطی برای سیستم تلفنی خود داشته باشید.

مقایسه پروتکل SIP و IAX از نظر پهنای باند

سیپ یک پروتکل بر اساس متن Plain Text است و به طور کلی بیشتر از پروتکل IAX پهنای باند استفاده می کند.

از طرفی دیگر IAX یک پروتکل باینری است، یعنی اطلاعات را به صورت ۰ و ۱ ارسال می کند. به همین دلیل پروتکل IAX پهنای باند کمتری نسبت به سیپ استفاده می کند.

یک سیستم تلفنی مبتنی بر IAX به علت استفاده از پهنای بند کمتر قادر است تا تعداد بیشتری تماس همزمان را مدیریت کند. در مورد پهنای بند برنده این مقایسه IAX خواهد بود و سیپ در این مورد حرفی برای گفتن ندارد.

مشکلات NAT در SIP و IAX

پروتکل سیپ از چند پورت برای سیگنالینگ و ارسال ترافیک صدا استفاده می کند. به همین دلیل است که در بسیاری از موارد مشکلات NAT در SIP خود را بروز می دهند.

همانطور که کمی پیشتر گفتیم، IAX از یک پورت برای سیگنالینگ و انتقال صدا استفاده می کند. به همین دلیل مشکلات NAT در هنگام استفاده از IAX بروز نمی کنند.

مقایسه نفوذ پذیری SIP و IAX

از آنجایی که پروتکل سیپ از چند پورت مختلف برای سیگنالینگ و انتقال صدا استفاده می کند، در نتیجه کمتر نسبت به حملات DoS نفوذ پذیر است.

از طرفی دیگر IAX فقط از یک پورت برای انجام عملیات ها استفاده می کند، به همین دلیل برای هکر ها بسیار ساده تر است تا حملات DoS را بر علیه سیستم تلفنی شما اجرا کنند.

در زمینه جلوگیری از نفوذ پذیری باید SIP را برنده این مقایسه اعلام کنیم. سیپ در مقابل حملات امنیتی عملکرد بهتری دارد. همان طور که می بینید، استفاده از یک پورت برای انقال صدا و سیگنالینگ در کنار مزیت هماهنگی با NAT، ضرر هایی نیز دارد.

اگر از IAX برای راه اندازی یک سیستم تلفنی استفاده می کنید، باید احتیاط بیشتری به خرج دهید و از نرم افزار ها و تکنیک های افزایش امنیت ثانویه نیز استفاده کنید.

مقایسه گسترش پذیری SIP و IAX

متخصصان معتقد هستند که سیپ بسیار گسترش پذیر است ولی در مقابل به علت نداشتن مکانیسم اکستنشن generic در IAX، این پروتکل به اندازه سیپ گسترش پذیر نیست.

پشتیبانی از SIP و IAX در دستگاه ها

اکنون سالهاست که پروتکل SIP به عنوان یک استاندارد برای استفاده در سیستم های تلفنی شناخته می شوند. پروتکل سیپ توسط IETF توسعه داده شده است و بسیاری از دستگاه های تولید شده توسط شرکت های ارتباطی برای استفاده در سیستم های تلفنی از پروتکل SIP پشتیبانی می کنند.

از طرفی دیگر می توان گفت که IAX یک پروتکل تازه وارد است که هنوز زمان زیادی مانده به عنوان یک استاندارد در سیستم های تلفنی به صورت گسترده استفاده شود. اکنون بسیاری از دستگاه های تلفنی از پروتکل IAX پشتیبانی نمی کنند.

گستره استفاده از SIP و IAX

پروتکل سیپ یک پروتکل بسیار محبوب است که به صورت گسترده در اکثر سیستم های تلفنی موجود مورد استفاده قرار گرفته است. بسیاری از شرکت های تولید کننده نرم افزارها و سخت افزارهای ارتباطی از پروتکل سیپ به عنوان پروتکل اصلی VoIP خود استفاده می کنند. حتی در بسیاری از موارد به تلفن های ویپی که از سیپ پشتیبانی می کنند به نام تلفن سیپ یاد می شود.

از طرفی دیگر IAX که یک پروتکل جدید است اکنون با سرعت بسیار بالا در حال گسترش می باشد. این پروتکل اکنون به اندازه سیپ محبوب نیست اما می توان آینده ای بسیار روشن برای آن متصور بود.

نتیجه گیری نهایی از مقایسه پروتکل های SIP و IAX

هر دو پروتکل SIP و IAX طراحی شده اند تا یک ارتباط تلفنی بی نقص بین دو یا چند نقطه برقرار کنند. هر کدام از این سیستم ها مزایا و معایبی دارند که قبل از راه اندازی یک سیستم تلفنی بر اساس هر یک از آن ها بهتر است کمی زوایای کار را بررسی کنید.

اگر شما در شرایطی هستید که پهنای باند نامحدود در اختیار دارید و سرعت اینترنت مسئله مهمی برای شما نیست، استفاده از SIP بسیار منطقی به نظر می رسد. پروتکل سیپ به صورت گسترده تر در سیستم های تلفنی مورد استفاده قرار گرفته است و طرفداران بسیاری دارد.

اما اگر در شرایطی هستید که پهنای باند مسئله اصلی برای شماست، بهتر است استفاده از IAX را مد نظر قرار دهید. از آنجایی که ارتباط با IAX به صورت باینری انجام می شود و ارتباط سیپ از طریق متن، IAX سریع تر از سیپ عمل می کند و به پهنای باند کمتری نیاز دارد.

اگر از IAX استفاده می کنید، مسائل امنیتی برای جلوگیری از حملات DoS را مد نظر قرار دهید. مشکلی که در سیپ به علت استفاده از چند پورت مختلف برای انجام عملیات کمتر دیده می شود.